Kijkje achter de schermen van een zondagse viering in de Oud – Katholieke Parochie Culemborg

Alle zondagen wordt er in onze kerk om 10 uur een dienst gehouden. Een maal per maand is dat een dienst van Schrift en gebed, een maal per maal gaat pastoor Jan van Handenhoven voor en de andere zondagen is dat pastoor Frank Duivenvoorde. Als de begintijd gewijzigd is, is dit altijd te lezen in de rubriek Nieuws.

Samen liturgie vieren op zondagmorgen in de kerk kan een feest zijn. En Oud-Katholieken beschouwen samen liturgie vieren als een van de belangrijkste onderdelen van hun geloof. Er wordt dan ook met veel liefde veel zorg en aandacht eraan besteed, zodat de viering – waarin we Christus zelf ontmoeten – waardig en mooi is. Voor het kunnen vieren op de zondag en andere dagen komt heel wat bij kijken. Om U daar een indruk van te geven doken wij in ons foto-archief. Ook hadden we toestemming van de fotografen Luc Schaap en Yvonne van Gils enkele van hun foto’s te gebruiken die zij maakten van de viering dit jaar op Sacramentsdag voor hun fotoproject over de Nieuwstad. U krijgt zo enigszins een beeld van de rijke liturgische traditie van het Oud-Katholieke Leven in Culemborg, al omvat het parochieleven nog veel meer zoals pastoraat, zieken- en ouderenbezoek, Open Kerk, volwassenencatechese en diaconie. In deze fotoserie maakt U o.a. kennis met de pastores, de koster, de lectoren, de dames die de bloemen verzorgen, de organist en degene die de liturgieboekjes maakt. Maar we laten ook een kerkgangster, Mevr. Babs Timmerman, aan het woord :
Interview met Babs Timmerman (Oud-Katholieke Kerk Culemborg) – YouTube.
Helaas overleed zij niet zo lang geleden op 93-jarige leeftijd.

Foto 1 : Liturgie in actie. Einde van de Witte Donderdag viering 2023 . Lector Mevr. Margot Kersaan leest psalm 22 voor, terwijl lector Evert van der Veer de Godslamp dooft omdat Goede Vrijdag Jezus zal sterven en de wereld godverlaten is. Priester en assistenten zullen hierna het altaar kaal en leeg maken en de lichten zullen – na lezing van het laatste Evangelie – worden gedoofd. De herdenking van het Laatste Avondmaal van Jezus – op de avond van Witte Donderdag vlak voor Pasen – is een van de meest dramatische liturgieën van het kerkelijk jaar.

Foto 2 : Mevr. Corrie Kievith (links) maakt elke zondag een nieuw liturgieboekje. De dienstdoend voorganger kiest afhankelijk van het thema en de lezingen de gezangen. Er wordt zondags bij Eucharistievieringen altijd een Oud-Katholieke Mis gezongen met een Kyrie, een Gloria, een Sanctus, een Onze Vader en een Agnus Dei (Lam Gods). Daarnaast zijn er de gezangen uit de gezangenbundel ondersteund door het orgel bespeeld door Frans Kievith ( rechts ) de vaste organist. Een kleine cantorij zingt de gezangen mee vanaf het orgel.

Foto 3 : Hulpkoster Mevr. Christien van Straalen brengt een nieuw kleed aan op altaar en communiebank. Christien neemt geregeld de gebruikte dwalen van communiebank en altaar mee naar huis om ze te wassen en te strijken. Alles moet mooi , schoon en verzorgd zijn om de eredienst waardig te kunnen vieren.

Foto 4 : De dames van de Bloemengroep zorgen voor een prachtig boeket in de kerk tijdens de viering voor bij het altaar. Op deze foto Mevr. Ria Beltman met een zomers veldboeket bij de Moeder Gods in de pastorietuin.

Foto 5 : Koster dhr. Frans Jacques steekt de kaarsen aan. Omdat het Sacramentsdag – en dus een Hoogfeest – is, worden de extra mooie zevenarmige kandelaren gebruikt.

Foto 6 : Koster dhr. Frans Jacques plaatst de Monstrans met het H. Brood in het barokke draaitabernakel van het hoofdaltaar. Omdat het Sacramentsdag is geeft de priester – bij wijze van hoge uitzondering – aan het einde van de viering de zegen met de Monstrans met de H. Hostie die de Levende Aanwezigheid van de Heer in ons midden symboliseert.

Foto 7 : Gregoriaanse MIdzomernachtmis op 18 juni 2022 met de R.K. – Schola Cantorum Gregorianum Culemborgensis onder leiding van Ben Holtkamp. Bij bijzondere vieringen – zoals deze – doen de acolieten (gekleed in witte koorhemden en rode togen ) Nicky en Daisy mee. In deze kerk wordt het hoogaltaar gebruikt. Gedurende de 6 minuten tafelgebed staat de dienstdoend priester met zijn rug naar het volk zoals in de R.K.-Kerk het geval was tot de liturgievernieuwing in de jaren zestig. Bij sommige vieringen echter wordt een vieraltaar geplaatst voor de communiebank waardoor de priester met zijn/haar gezicht naar het volk staat. In een aantal Oud-Katholieke parochies is deze laatste wijze van vieren gangbaar geworden.

Foto 8 : Het monumentale Bätz-Witte orgel uit 1900 heeft prachtige klanken. Het wordt vakkundig gerestaureerd door orgelbouwers en restaurateurs Henk en Hanneke van Eeken gedurende een zes jaar durend onderhouds-en renovatieproject. Op dit moment bevindt de restauratie in de laatste fase en het orgel klinkt mooier dan ooit tevoren. Met dank aan de Fa. van Eeken.
Voor specifieke informatie over het orgel : zie menu De kerk is te huur! + submenu orgel

Korte video-impressie met orgelrestaurateur Henk van Eeken over wat er allemaal komt kijken bij de restauratie van het monumentale 123 jaar oude Bätz-Witte- orgel van de kerk.

Foto 9: Pastoor Jan van Handenhoven is inmiddels emeritus-pastoor en woonachtig met zijn echtgenote in Vlaanderen, maar doet nog één keer in de maand dienst als waarnemend priester bij invalbeurten. Hij heeft een prachtige bas-bariton stem die hij inzet bij de liturgische gezangen.

Foto 10: Elke zondag maakt de Lector of de Lectrice voorbeden aan de hand van het thema en/of de lezingen van de zondag. Daarbij wordt o.a. gebeden voor het wel en wee van de geloofsgemeenschap en van de wereld. Lectoren verzorgen ook overwegingen in Diensten van Schrift en Gebed. Deze vieringen zijn sober en eenvoudig en hebben daarom een meer meditatief en kloosterlijk karakter. Ze vinden normaliter altijd de derde zondag van de maand plaats. In deze viering verzorgt lector Margot Kersaan de overweging in een Dienst van Schrift en Gebed.

Foto 11: In de sacristie brandt de Lector alvast de wierookkooltjes waarop straks gezegende wierookkorrels zullen worden gestrooid. Vandaag, Sacramentsdag, is een Hoogfeest op de kerkelijke kalender en dan wordt er wierook gebruikt. Veertig jaar de kerk dienend als Lector : dhr. Evert van der Veer

Foto 12 : Pastoor Frank Duivenvoorde bewierookt het Evangelie. In de Oud-Katholieke Kerk worden Woord en Sacrament als even belangrijk gezien en met evenveel eerbied en respect behandeld. God is evenveel aanwezig in het Woord als in het Sacrament, maar ook in de samenzang, het Licht van de Paaskaars, de gemeenschappelijke stilte, de uitgesproken gebeden en de zegen.

Foto 13 : Een belangrijk moment in de Eucharistie : de priester toont het brood en de wijn – de gedaanten waar de levende Christus onder ons aanwezig wil zijn. Hij /zij nodigt de aanwezigen uit om deel te nemen aan de Maaltijd van de Heer. We worden uitgenodigd om te worden wat wij eten en drinken en als brood en wijn te worden voor elkaar en voor de wereld. Zo verspreiden we het Licht van het Evangelie en werken we mee aan de komst van Gods Koninkrijk van Vrede en Gerechtigheid in deze wereld.

Foto 14 : Brood en wijn worden uitgedeeld bij de communiebank. De aanwezigen ontvangen dit knielend en – typisch Oud-Katholiek – met heel veel eerbied en respect. De Oud – Katholieke Kerk van Nederland kent een zogenaamde Open Communie dat wil zeggen dat mensen die bij een andere kerk zijn gedoopt en daar ook meedoen aan Avondmaal of Eucharistie ook mogen deelnemen aan de communie bij de OKKN. Mensen die niet gedoopt zijn of lid van een kerk kunnen naar voren komen en de zegen van de priester ontvangen.

Foto 15 : Zegening van de aanwezigen met de Monstrans met de H. Hostie, die de levende aanwezigheid van Christus-onder-ons symboliseert. Oud-Katholieken hechten aan hun tradities. De uitdaging blijft om daar ook in onze tijd telkens weer een actuele vertaling voor te vinden. In de overweging stelde de priester dat wij als gelovigen zoals een Monstrans het LIcht van Christus zouden moeten uitstralen. Zo werd aan deze oude traditie en het Algemeen Priesterschap van de Gelovigen – dat grote betekenis heeft in de Oud-Katholieke Kerk van Nederland- een mooie nieuwe betekenis gegeven.

Foto 16 : Met grote regelmaat zingen in onze kerk bijzondere koren zoals het Hoorns Byzantijns Mannenkoor, de Gregoriaanse Vrouwenschola Utrecht of de Gregoriaanse Schola van de R.K.-parochie. Dat gebeurt dan meestal bij bijzondere gelegenheden zoals hier de Paasvesper op Eerste Paasdag 2019 met het Gregoriaans Koor Utrecht o.l.v. Anthony Zielhorst. Voorgangers zijn pastoor Frank Duivenvoorde en Lector Evert van der Veer

Foto 17 : Hierboven het Culemborg Chapel Choir o.l.v. Arian Ooievaar dat Evensongs verzorgt in het winterseizoen een keer per maand om 16.00 u op de zaterdagmiddag. Dat koor heeft inmiddels daarin een lange traditie. Een feest is het jaarlijkse ‘Festival of Lessons and Carols’ dat in de Advent vlak voor Kerst wordt uitgevoerd.

Foto 18 : De Oud-Katholieke Parochie van Culemborg maakt deel uit van het Aartsbisdom Utrecht van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland. Voor bijzondere gelegenheden – zoals bij toediening van een vormsel – komt de Aartsbisschop naar Culemborg om het sacrament toe te dienen. Op deze foto zien we Mgr. Joris Vercammen het H. Sacrament van het Vormsel toedienen aan iemand die toegetreden is tot de kerk. De huidige Aartsbisschop van het Aartsbisdom Utrecht van de OKKN ( sinds 2020 ) is Mgr. Bernd Wallet

Foto 19 En dan is er koffie….(of thee). Na elke viering is er gelegenheid elkaar te ontmoeten in de fraaie pastorietuin van de kerk. Dit is belangrijk voor de hechtheid van de geloofsgemeenschap en voor veel mensen minstens zo belangrijk als de kerkdienst zelf. Vandaar dat de koffie of thee na de viering ook wel ‘het achtste Sacrament’ wordt genoemd.

Foto 20 : Mede dankzij de werkzaamheden van cantor en tuinman Wim Hoogewoning is het voor de parochie mogelijk om haar gasten te onthalen in de fraaie pastorietuin die in lente en zomer een lust is voor het oog. Niet alleen op zondagmorgen maar ook op zaterdagmiddag geopend voor publiek tussen 13.00 u en 17.00 u.

Foto 21: Het Hoorns Byzantijns Mannenkoor zingt in de OKK voorjaar 2023. Voorgangers zijn pastoor Frank Duivenvoorde en oud-pastoor Jan van Handenhoven. Wilt U ook eens een viering meemaken in onze kerk en/of meer informatie over de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, dan kunt U contact opnemen via de contactgegevens die U vindt op deze website. Om Uw eerste bezoek wat te vergemakkelijken hebben we de beschikking over gastvrouwen die U graag bijpraten en wegwijs maken in onze parochie, zodat U zich thuis bij ons kunt voelen. Van harte welkom !

Foto 22 : vanaf februari 2020 is Mgr. Bernd Wallet de nieuwgekozen aartsbisschop van het Aartsbisdom Utrecht van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland .

Foto 23 : Ingang van de Oud – Katholieke Kerk op de Varkensmarkt 18 te Culemborg.

De Oud-Katholieke Kerk van Nederland is een open en oecumenische kerk. Zij kent geen verplicht priestercelibaat, de ambten in de kerk staan open voor mannen en vrouwen die zowel gehuwd als ongehuwd mogen zijn. Er wordt geen onderscheid gemaakt naar sekse of seksuele geaardheid. Iedereen mag zijn wie hij of zij is. Transgenders en LHBTI ers welkom. Ook zij kunnen de zegen krijgen over hun relaties. Mensen uit andere kerken die gedoopt zijn, gelovig en die zich – on uiteenlopende redenen – ook thuis voelen in de OKKN kunnen gastlid in onze kerk worden. Graag tot ziens bij een van onze vieringen.